Η ΣΤΗΛΗ ΤΟΥ ΜΑΡΚΙΑΝΟΥ

Η Στήλη του Μαρκιανού είναι βυζαντινή στήλη η οποία τοποθετήθηκε προς τιμή του αυτοκράτορα Μαρκιανού, του τελευταίου της δυναστείας του Θεοδοσίου του Α΄ (450 - 457 μ.Χ.)

όπως είναι σήμερα

   

 ...και σε αναπαράσταση

Βρίσκεται στην περιοχή Φατίχ της Κωνσταντινούπολης και αποτελείται από τρία μέρη: τη βάση με το ανάγλυφο, έναν κίονα ύψους 10 περίπου μέτρων και την κορυφή όπου βρίσκεται ένα μαρμάρινο  κορινθιακό κιονόκρανο και μια βάση από πάνω με διακόσμηση αετών στις γωνίες (Εδώ να πούμε ότι υπήρχε  πάνω από τη βάση άγαλμα του αυτοκράτορα, το οποίο όμως έχει χαθεί). 

αναπαράσταση του κιονόκρανου με τη βάση και την πιθανή μορφή του αγάλματος

  

όπως σώζεται σήμερα ο αετός

Και οι τέσσερις πλευρές της βάσης διαθέτουν ανάγλυφες διακοσμήσεις. Στις τρεις από αυτές υπάρχουν δακτύλιοι μέσα στους οποίους βρίσκονται ασπίδες, που φέρουν σταυρό με έξι κεραίες. Τη βόρεια όμως πλευρά της βάσης κοσμούσαν δύο φτερωτές Νίκες από τις οποίες η μια σώζεται σε καλή κατάσταση, ενώ από την άλλη σώζεται τμήμα του φτερού της. 

 

η πλευρά με τις Νίκες

  

αναπαράσταση της ίδιας πλευράς

Στην ύπαρξη αυτής της φιγούρας οφείλεται και η τούρκικη ονομασία της στήλης  ως  η "κολόνα με τις κόρες".

Πάνω από την παράσταση των φτερωτών Νικών διακρίνεται ακόμη η αναθηματική επιγραφή στα λατινικά, με χαρακτήρες αρκετά βαθουλούς εξαιτίας του γεγονότος ότι αρχικά ήταν μέσα τους προσαρμοσμένα μεταλλικά γράμματα:

"PRINCIPIS HANC STATVAM MARCIANI / CERNE TORUMQVE / PRAEFECTVS VOVIT QVOD TATIANUS / OPUS." 

Περίεργο είναι το γεγονός ότι η βάση είναι τοποθετημένη με διεύθυνση από τα βορειοδυτικά προς τα νοτιοανατολικά, ενώ το κιονόκρανο και η βάση του αγάλματος έχουν διεύθυνση από βορρά προς νότο. Η εμφανής έλλειψη ευθυγράμμισης μεταξύ βάσης και κιονόκρανου έχει προταθεί ότι οφείλεται στην ανάγκη να στραφεί το άγαλμα προς την κατεύθυνση όπου βρισκόταν ο Ναός των Αγίων Αποστόλων. 

 

πιθανή μορφή των Αγίων Αποστόλων, του Μαυσωλείου της Πόλης. Εδώ θάβονταν οι αυτοκράτορες με τις συζύγους τους  μέχρι τον 11ο αιώνα. Μεταξύ 1456 - 1461 κατεδαφίστηκε και  αντικαταστάθηκε από το μεγάλο τζαμί του Μεχμέτ Φατίχ.

ΜΝΗΜΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΚΛΕΙΔΙΟΥ

Σαν σήμερα 29 Ιουλίου διεξήχθη η Μάχη του Κλειδιού μεταξύ της Βυζαντινής και της Βουλγαρικής Αυτοκρατορίας. Η μάχη αποτέλεσε το αποκορύφωμα της 50χρονης διαμάχης μεταξύ του Σαμουήλ της Βουλγαρίας και του Βασιλείου του Βουλγαροκτόνου και έληξε με τη νίκη των Βυζαντινών.

Διεξήχθη στην περιοχή μεταξύ των οροσειρών της Κερκίνης και του Δυτικού Ορβήλου, κοντά στο χωριό Κλειδί (σήμερα στη Βουλγαρία) 

 

Σε ανάμνηση της μάχης ανεγέρθηκε το Μνημείο Βασιλείου Β’ (Μνημείο Μάχης του Κλειδιού), το οποίο βρίσκεται στο 14ο χλμ Σιδηροκάστρου-Προμαχώνα.

 

Στην κορυφή του μνημείου είναι τοποθετημένο το σύμβολο Βυζαντίου, ο δικέφαλος αετός, ενώ στη μαρμάρινη στήλη είναι χαραγμένο το επίγραμμα:

"ΒΑΣΙΛΕΙΩ ΤΩ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙ ΜΝΗΜΟΝΕΣ ΔΕΙΝΩΝ ΑΕΘΛΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΗΣ ΤΟΔΕ ΛΑΪΝΟΝ ΕΠΙΓΟΝΟΙ ΣΤΗΣΑΝ ΔΟΞΗΣ ΑΪΔΙΟΝ"

Μνημείο όμως αφιερωμένο στον Σαμουήλ και στα θύματα της μάχης έχει δημιουργηθεί και στη Βουλγαρία 

Εδώ πρέπει  να αναφερθεί και η αποτρόπαια πράξη του Βασιλείου Β΄ προς τους Βουλγάρους αιχμαλώτους: 

Χώρισε τους αιχμαλώτους σε ομάδες των 100 ανδρών, τυφλώνοντας τους 99 αιχμαλώτους σε κάθε ομάδα και αφήνοντας τον τελευταίο με ένα μάτι, για να οδηγεί τους υπολοίπους στην πατρίδα τους.

Για αυτή την πράξη, ο Βασίλειος πήρε και το επίθετο «Βουλγαροκτόνος». 

Στις 6 Οκτωβρίου 1014, ο Σαμουήλ πέθανε από καρδιακή ανεπάρκεια, όταν είδε τους τυφλούς του στρατιώτες...